قال الامام الصّادق - عليه السلام - : ما اغْتَنَمَ أحَدٌ بِمِثْلِ ما اغْتَنَمَ بِغَضِّ الْبَصَرِ لِأنَّ الْبَصَرَ لا يُغَضُّ عَن مَحارِمِ اللهِ تَعالي إلّا وَ قَدْ سَبَقَ إلي قَلْبِهِ مُشاهَدَة الْعَظَمَةِ وَ الْجَلالِ. امام صادق - عليه السلام - فرمودند: هيچ غنيمتي مانند غنيمتي كه آدمي از راه كنترل چشم به دست مي آورد نيست، زيرا ديدگان از نگاه به نا محرم فرو بسته نميشود جز آنكه در قلب او عظمت و جلال الهي مشاهده مي شود. «مصباح الشريعة، ص 9»

هشتم ذیحجه روز ترویه است، ترویه یعنی ذخیره کردن آب، در این روز زئران خانه خدا از مکه به منی رهسپار شده تا شب را در آنجا گذرانده و صبح روز بعد خود را برای عرفات آماده کنند.
ترویه به معنای ذخیره کردن آب است و چون در این روز حجاج باید برای توقف در عرفات و بیتوته در مشعرالحرام و انجام اعمال خاص منی، به فکر ذخیره آب می بودند، به آن (یوم الترویه) گفته می‌شود.
چون در گذشته در صحرای عرفات آب نبود، در این روز برای آب دادن به حجاج از مکه آب ‌می بردند، از این رو به این روز روز “آب‌ رسانی” می گویند.

در این روز حجاج با نیت تمتع، از مکه به منی محرم می شوند، شب را در آنجا به سر می بردند و صبح خود را به عرفات می رسانند. این روز مقدمه ای برای انجام مراسم روز عرفه است.

این نام از حج ابراهیم (علیه السلام) و اسماعیل (علیه السلام) به یادگار مانده است، چرا که جبرئیل به آنها توصیه کرد برای عرفات، مشعر و منی با خود آب بردارند. همچنین در این روز کاروان پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلّم) در حجة الوداع از مکه خارج و از راه منی به سوی عرفات رهسپار شدند.

این روز، از روزهای مهم ذیحجه است و بر اساس روایتی از امام جعفر صادق (علیه السلام) روزه گرفتن در آن، کفاره شصت سال آدمی است.

اعمال این روز

1- روزه
محمدبن ابی عمیر از یکی از یارانش از امام صادق (علیه السلام) نقل کرده است که فرمود: روزه روز ترویه کفاره گناهان یک سال و روزه روز عرفه کفاره گناهان دو سال است.

2- غسل
محدث قمی در مفاتیح الجنان روزه این روز را برابر با کفاره شصت سال برشمرده است و آورده است که شیخ شهید غسل این روز را مستحب دانسته است.

در این روز امام حسین (علیه السلام) نامه ای به کوفه برای مسلم بن عقیل فرستاد با این مضمون که:

«بسم الله الرحمن الرحیم؛ از طرف حسین بن علی بسوی برادران مؤمن و مسلمان؛

سلام علیکم

…. من روز سه شنبه هشتم ماه ذیحجه که روز ترویه است از مکه معظمه بسوی شما حرکت نموده ام. موقعی که فرستاده من بر شما وارد شد در کار خود شتاب کنید و کوشا باشید زیرا من در همین روزها نزد شما خواهم آمد.

والسلام علیکم و رحمت الله و برکاته»

مورخین خروج امام حسین (علیه السلام) از مکه به سمت کوفه را هشتم ذیحجه یعنی روز ترویه نگاشته اند.

پاسخ به یک شبهه

برخی عنوان می کنند که امام حسین (علیه السلام) حج خود را نیمه تمام گذاشت که این سخن نادرستی است زیرا امام در روز هشتم ذیحجه (یوم ترویه) از مکه خارج شد، در حالی که اعمال حج که با احرام در مکه و وقوف در عرفات شروع می شود از شب نهم ذیحجه آغاز می شود، بنابراین امام اصولاً وارد اعمال حج نشده بود تا آن را نیمه تمام گذارد.

امام حسین (علیه السلام) در هنگام ورود به مکه عمره مفرده انجام داد. البته مشهور است در برخی کتابها مانند ارشاد شیخ مفید آمده که حضرت حج خود را تبدیل به عمره کرد و طواف و سعی انجام داد و از احرام بیرون آمد بدلیل اینکه قادر نبود حج خود را تمام نماید که این نظر بعید است.

روایتی نیز از امام صادق (علیه السلام) ذکر شده است که فرمود: قد اعتمر الحسین بن علی علیه السلام فی ذی الحجه ثم راح یوم الترویه الی العراق و الناس یروحون الی منی و لا بأس باعمره فی ذی الحجه لمن لا یرید الحج: امام حسین علیه السلام در ماه ذی الحجه عمره انجام داد و سپس در روز ترویه (هشتم) به سوی عراق حرکت کرد و کسی که نمی خواهد حج انجام دهد می تواند عمره انجام دهد.

از حضرت صادق (ع) نقل شده است: «تأثیر چشم زدن حق است و امین نیستی که چشم تو در خودت یا در دیگری تاثیر کند. پس اگر از تاثیر چشم می‌ترسی سه مرتبه بگو: چشم زخم
ماشاء الله لا قوة الا بالله العلی العظیم.

اگر یکی از شما زینتی بکند و خوش آیند باشد، چون از منزل خود بیرون رود سوره فلق و ناس بخواند تا از چشم به او ضرر نرسد»

(بحارالانوار ۶۳/۲۵ ح. ۲۲، ح. ۲۳)

بنا بر این، هر وقت احساس کردید که در معرض چشم زخم دیگران هستید، می‌ترسید که چشم بخورید، یا نه احساس کردید که خودتان نگاهی می‌کنید که ممکن است چشم زخمی برای دیگری در آن باشد، ۳ بار بگویید: ما شاء الله لا قوة الا بالله العلی العظیم.

در حدیث آمده که چشم زخم حق است و واقعیت دارد. هر گاه کسی از شما انسان یا چیز زیبایی را دید و از آن خوشش آمد بگوید:آمنت بالله و صلی الله علی محمد و آله، در این صورت چشم او تأثیر منفی نخواهد داشت. (همان، ج. ۶۰، ص. ۱۸)

امام رضا علیه السلام برای ر‌هایی از چشم زخم چنین توصیه‌ای دارند:

راوی می‌گوید:از آن حضرت پرسیدم:چشم زخم واقعیت دارد؟ ایشان فرمودند:آری، هرگاه تو را چشم زنند، کف دستت را مقابل صورتت قرار ده و سوره حمد و قل هو الله احد و معوذتین را قرائت کن و هر دو کف را به صورتت بکش. خداوند تو را از گزند آن حفظ می‌کند. (مکارم الاخلاق، ص. ۴۷۴)

حاج شیخ عباس قمی در مفاتیح ذکر کرده که برای در امان ماندن از چشم زخم این دعا خوانده شود:

اَللّهُمَّ رَبَّ مَطَرٍ حابِسٍ وَ حَجَرٍ یابِسٍ وَ لَیْلٍ دامِسٍ وَ رَطْبٍ وَ یابِسٍ رُدَّ عَیْنَ الْعایِنِ عَلَیْهِ فی کَبِدِهِ وَ نَحْرِهِ وَ مالِهِ فَارْجِعِ الْبَصَرَ هَلْ تَری مِنْ فُطُورٍ ثُمَّ ارْجِعِ الْبَصَرَ کَرَّتَیْنِ یَنْقَلِبْ اِلَیْکَ الْبَصَرُ خاسِئاً وَ هُوَ حَسیرٌ. (شیخ عباس قمی، مفاتیح الجنان، فهرست کتاب باقیات صالحات (حاشیه مفاتیح الجنان)، باب سیم، حرز‌های چشم زخم)

اولین راه مقابله را اسلام پیشگیری معرفی می‌کند به همین جهت به ما فرمود: ه اند امکانات خود را خیلی به نمایش نگذارید. (واستر ذهبک و ذهابک و مذهبک)، پنهان کنید درآمد، مخارج و دینتان را (التحفه السنیه (مخطوط)، السید عبد الله الجزائری:۳۳۰- ۳۳۱)

چشم زخم در بینش قرآنی

آیه ۶۷ سوره یوسف به امکان و حقانیت چشم زخم اشاره می‌کند.

بعضی گفته‌اند، آمدند بر پیامبر اسلام (ص) چشم زخمی بزنند که این آیه نازل شد:

«وَإِن یَکَادُ الَّذِینَ کَفَرُوا لَیُزْلِقُونَکَ بِأَبْصَارِهِمْ لَمَّا سَمِعُوا الذِّکْرَ وَیَقُولُونَ إِنَّهُ لَمَجْنُونٌ» و آنان که کافر شدند، چون قرآن را شنیدند چیزی نمانده بود که تو را چشم بزنند و می ‏گفتند: «او واقعاً دیوانه‏‌ای است.

مرحوم علامه طباطبایی (ره) در توضیح این آیه فرمودند: منظور از «ازلاق به ابصار» در «لیزلقونک» چشم زدن است که خود نوعی از تأثیرات نفسانی است و دلیل عقلی بر نفی آن نداریم؛ بلکه حوادثی دیده شده که با چشم زدن منطبق هستند. با این حال دلیلی ندارد که ما آن را انکار کرده و بگوییم یک عقیده‌ خرافی است. (المیزان، ج. ۱۹، ص. ۶۴۸)

هرگاه تو را چشم زنند، کف دستت را مقابل صورتت قرار ده و سوره حمد و قل هو الله احد و معوذتین را قرائت کن و هر دو کف را به صورتت بکش. خداوند تو را از گزند آن حفظ می‌کند. (مکارم الاخلاق، ص. ۴۷۴)

دعای رفع چشم زخم، نماز رفع چشم زخم

خواندن آیه «و ان یکاد الذین» برای رفع چشم زخم مفید است.

توصیه آیت‌الله بهجت برای دفع جادو و طلسمات و چشم زخم

دو سوره‌ی معوّذتین (فلق و ناس) را زیاد بخوانید.

پیش از خواب «4 قل» یعنی سوره‌های کافرون، توحید، ناس و فلق را بخوانید.

همراه خود قرآن داشته باشید.

آیة الکرسی را فراوان بخوانید و آن را نوشته و در خانه نصب کند.

صدقه بدهید.

حرز امام جواد علیه السلام را همراه داشته باشید؛ مثلاً در انگشتری. این حرز باید روی پوست آهوی ۶ ماهه‌ی تهامه نوشته شود.

در مصباح کفعمی است هر کس سوره یس را بنویسد و با خود حمل کند، از شر جن و چشم زخم در امان است.

علت اینکه شب باید مودم را خاموش کنیم چیست؟درست است که هنوز این موضوع به طور کامل و علمی ثابت نشده است اما تقریبا تمام کارشناسان محیط‌زیست و پزشکی موافق این موضوع هستند که امواج مایکروویو تاثیراتی روی بدن و ذهن انسان می‌گذارند.
هر ساله تحقیقات زیادی صورت می‌گیرد که نتایج‌شان نشان می‌دهد افرادی که کمتر در معرض امواج رادیویی حتی موبایل و نوت‌بوک و تلویزیون هستند؛سلامت جسمی و روانی بهتر دارند. این موضوع به‌خصوص برای نوزادان و کودکان تشدید می‌شود؛ چون ساختار بدنی و مغزی آن‌ها آسیب‌پذیرتر است و دارد تکامل پیدا می‌کند. شاید سوال کنید پس بهتر است از موبایل هم استفاده نکنیم؟ جواب این است که بله؛گوشی‌های تلفن همراه را هم بهتر است در آخر شب و مواقعی که نیاز ندارید توی بغل خودتان نگذارید و کمی دور نگه‌دارید. در این مورد تحقیقات زیادی صورت گرفته و ثابت شده افرادی که در آخر شب مدت زمان نسبتا طولانی با گوشی‌های موبایل کار می‌کنند؛ مشکلات بی‌خوابی بیشتری دارند. کارشناسان توصیه می‌کنند بهتر است در اتاقی بخوابید که هیچ‌گونه دستگاه بی‌سیم یا وای‌فای وجود نداشته باشد. به معنی دیگر، بهتر است روتر یا مودم در اتاق خواب نباشد. خطرات امواج رادیویی و وای‌فای در فاصله نزدیک زیر ۵ متر و ۱۰ متر بسیار بیشتر است و در فاصله‌های بالاتر از ۵۰ متر کم می‌شود.بهتر است با یک روتر روشن ۱۰۰ متر فاصله داشته باشید. در خانه‌های آپارتمانی جدید که بسیار کوچک هستند؛ معمولا فاصله ۱۰۰ متری غیرممکن است؛ پس بهتر است که روتر را خاموش کنید. اگر دوست دارید با خیال آسوده بخوابید، بهتر است مودم یا روتر را خاموش کنید تا به این صورت ذهن شما هم خاموش شودو کم‌کم برای رفتن به ضمیر ناخودآگاه آماده شوید. ذهن انسان در شب و هنگام خواب فرآیندها و واکنش‌های بیولوژیکی دارد که امواج وای‌فای مزاحم‌اش هستند. مودم و روتر مودهایی برای کاهش مصرف انرژی دارند و در مواقعی که هیچ دستگاهی بدان‌ها وصل نباشد، به طور محسوسی مصرف انرژی را کاهش می‌دهند اما باز چندین چراغ LED روشن است و دستگاه دارد برق مصرف می‌کند. چرا باید این‌طور باشد؟ هم هزینه‌های قبض برق شما افزایش پیدا می‌کندو هم به یک دشمن محیط‌زیست و انرژی تبدیل می‌شوید. روشن بودن مودم و روتر هیچ فایده‌ای برای شما جز افزایش هزینه ندارد. اجازه بدهید یک راز درباره مودم‌ها و روترها برایتان فاش کنم. این دستگاه‌ها طوری ساخته شده‌اند که تا دو الی سه سال به طور همیشه روشن باشند و کار کنند اما بعد از این مدت استاندارد که معمولا در دفترچه راهنما و مستندات دستگاه از طرف کارخانه اعلام می‌شود،مادربورد، خازن‌ها و چیپ‌ست‌ها شروع به اصطهلاک و فرسایش می‌کنند و عمر مفید خود را از دست می‌دهند. بنابراین، هرچه بیشتر روشن باشند،زودتر خراب می‌شوند و احتمال از کار افتاده‌گی یا سوخته‌گی بالاتر می‌رود. همین‌طور ممکن است روی کیفیت و کارایی دستگاه تاثیر بگذارد و وای‌فای با سرعت پایین‌تری داشته باشید.اگر یک دستگاه روتر با قدمت بالا دارید، بهتر است مانند انسان‌های سن بالا کمی به او استراحت بدهید تا بیشتر عمر کند.