​

خداى متعال در آيه 9 سوره «نحل» به يكى از نعمتهاى بسيار مهم معنوى اشاره كرده مى فرمايد: «بر خدا است كه راه راست و صراط مستقيم را كه هيچگونه انحراف و كژى در آن نيست در اختيار بندگان بگذارد» (وَ عَلَى اللّهِ قَصْدُ السَّبِيلِ).«قَصْد» به معنى صاف بودن راه است، و بنابراين، «قَصْدُ السَّبِيْلِ» به معنى راه راست مى باشد راهى كه انحراف و ضلالت در آن وجود ندارد.

در اين كه اين راه راست اشاره به جنبه تكوينى يا تشريعى مى كند، مفسران تفسيرهاى مختلفى دارند، ولى، هيچ مانعى ندارد كه هر دو جنبه را شامل شود. توضيح اين كه خداوند، انسان را با نيروهاى مختلفى مجهز ساخته، و استعدادهاى گوناگونى به او داده، تا در مسير تكامل كه هدف آفرينش است به او كمك كند، و از اين نظر، همانند گياهان و يا انواع جانداران است كه نيروها و غرائز لازم براى رسيدن به اين هدف در اختيارشان گذارده شده است، با اين تفاوت كه انسان با اراده خود و آزادانه تصميم مى گيرد ولى حيوانات و گياهان بى اختيار به سوى هدفشان پيش مى روند، و قوس صعودى تكامل انسان نيز قابل مقايسه با جانداران ديگر نيست. به اين ترتيب،از نظر خلقت، آفرينش و تكوين انسان را مجهز به عقل و استعداد و نيروهاى لازم براى پيمودن اين صراط مستقيم كرده است.

از سوى ديگر، خدا پيامبران را با وحى آسمانى و تعليمات كافى و قوانين مورد نياز انسان، فرستاده است، تا از نظر تشريع، راه را از چاه مشخص كرده و با انواع بيانها او را تشويق به پيمودن اين راه كنند،و از مسيرهاى انحرافى باز دارند. جالب اين كه خداوند در آيه فوق، اين امر را به عنوان فريضه اى برخود لازم شمرده و با كلمه «عَلَى اللّهِ»(بر خدا لازم است) از آن ياد كرده است كه همانند آن را در آيات ديگر قرآن نيز مى خوانيم: اِنَّ عَلَيْنا لَلْهُدى: «بر ما است كه انسان را هدايت كنيم».(1)

منبع:

1 ـ ليل، آيه 12.

تفسير نمونه، جلد11، صفحه 191.

پيامبر اکرم صلّی الله عليه و آله فرمودند:

و المَرْاةُ اذا خَرَجَتْ من بابِ دارِها مُتَزَيِّنَةً مُتَعَطِّرَةً و الزّوجُ بذلِكَ راضٍ يُبني لِزَوجِها بكُلّ قَدَمٍ بيتٌ في النّار.

زن اگر از خانه خودش با آرايش و زينت و معطر خارج شود و شوهرش به اين كار او راضی باشد، به هر قدمی كه آن زن بر می‌دارد برای شوهرش خانه‌ای در جهنم بنا می‌گردد.

بحارالانوار، ج۱۰۰،ص۲۴۹

تهمت و بهتان به اندازه اى زشت و زننده است كه حتى شیطان هم از انجام دهنده آن دو بیزارى مى جوید. 

شیطان از رفتارهاى زشت و اعمال خلاف استقبال مى كند؛ ولى برخى از رفتارهاى ناروا آن قدر زشت و پلیدند كه شیطان هم آن ها را تأیید نمى كند.

تهمت آثار شومى هم براى تهمت زننده و هم براى تهمت زده شده به بار مى آورد كه مى توان آن ها را در دو عنوان ذیل جاى داد:

پیامد تهمت بر بعد معنوى

روایتى از امام جعفر صادق(علیه السلام)در اینباره آمده است:

آن گاه كه مۆمن به برادر مومنش تهمت زند، ایمان در دل او ذوب مى شود؛ همان گونه كه نمك در آب ذوب مى شود.

   - پیامد تهمت بر روابط انسانى

امام جعفر صادق (علیه السلام ) فرمود:

كسى كه برادر دینى اش را متهم كند وبه او تهمت بزند بینشان حرمتى وجود ندارد.

دین مبین اسلام ، آبرو و حرمت مومن را بزرگ تر از كعبه و حتى قرآن دانسته است.

 امام جعفر صادق (علیه السلام ) در این زمینه مى فرماید:

اگر كسى سخنى را بر ضد مۆمنى نقل كند و قصدش از آن،زشت كردن چهره اوباشد و بخواهد او را از چشم مردم بیندازد، خداوند او را از محور دوستى خود خارج مى كند و تحت سرپرستى شیطان قرار مى دهد؛ ولى شیطان� هم او را نمى پذیرد…  

بعید است توفیق توبه پیدا كند

خداوند نسبت به گناه تهمت كوتاه نمی‌آید. هم در دنیا و هم در آخرت انتقام می‌گیرد.

 بعضی مواقع بیان كردند با دعا این اثرات منفی از بین می‌رود!

 امّا خداوند کریم برای تهمت بالصّراحه فرموده است: انتقام می‌گیرم و دعا اثر ندارد 

کتاب اخلاق الهى ، جلد چهارم ، آفات زبان استاد آیت الله مجتبى تهرانى (ره)