عَرَفاتْ، از ریشه عَرَفَ گرفته شده و به گفته راغب: بیانگر شناخت آثار اشیاء همراه با تفکر و تدبر است.(1)

 در این که چرا عرفات را بدین اسم خوانده‌اند، اختلاف نظرهایی وجود دارد که ما در این مختصر به سه مورد آن اشاره می کنیم:

1 برخی گفته‌اند: آدم و حوا پس از رانده‌شدن از بهشت و فرودآمدن بر زمین، در این سرزمین یکدیگر را ملاقات نموده، همدیگر را شناختند؛ از این رو آنجا را عرفات نامیده‌اند.(2)

2 گروهی دیگر عقیده دارند: از آن رو این سرزمین را عرفات گویند که مردم در آن به گناهان خود اعتراف می‌کنند.(3) 

3 امام صادق علیه‌السلام (در روایتی طولانی) پس از بیان ماجرای فرود آمدن حضرت آدم (ع) در عرفات و همراهی نمودن جبرئیل با ایشان، فرمودند: «جبرئیل به آدم گفت: هنگامی که خورشید غروب کرد، هفت مرتبه به گناه خود اعتراف کن و هفت مرتبه نیز توبه و طلب آمرزش نما و آدم چنین کرد، پس آنجا عرفات نامیده شد؛ زیرا آدم در آن، به گناه خود اعتراف نمود و برای فرزندان او نیز سنت شد که (در این سرزمین) به گناهان خود اعتراف کرده، از خداوند آمرزش بخواهند، همان گونه که آدم چنان کرد…».(4)

اعتراف به گناه که در وجه تسمیه دوم و سوم آمده و امام صادق(ع) نیز مهر تأیید بر آن نهاده‌اند، بهترین دلیل نامگذاری این سرزمین مقدس به «عرفات» است.

(1) تاج العروس، ج 24، ص 133

 (2) معجم البلدان، ج 4، ص 117

(3) همان.

(4) مستدرک، ج 10، باب 149