جوانانی که این‌جا نشسته‌اند این منظره را ندیده‌اند ولی بنده در نوجوانی این منظره را کثیراً دیده‌ام. برای این‌که شما با ماشین یا با هواپیما تشریف می‌برید ولی آن وقت‌ها که به قول بعضی افراد با ماشین کندرفتار، کندرو می‌رفتند یا با وسیله‌ی دیگر گله‌های بزرگ گوسفند را می‌دیدیم که سر راه قرار گرفته‌اند. الآن هم شما از داخل ماشین می‌بینید ولی با آن‌ها درگیر نیستید، ماشین را نگه می‌دارید و گله رد می‌شود ولی ما دیدیم که گله می‌آید و راه را سد می‌کند و سگ‌های گله حمله می‌کنند. این‌جا هیچ کاری نمی‌توانید انجام دهید. وقتی به طرف انسان حمله می‌کنند کار را تمام می‌کنند. تنها چاره‌ی آدم پناه بردن به چوپان است. چوپان می‌آید سگ را دعوا می‌کند، ای بسا تو را به خیمه‌ی خود می‌برد و ممکن است به تو شیر هم تعارف کند.

شهید ثانی می‌فرماید: اگر به یک چوپان بیسواد پناه ببری به تو پناه می‌دهد امّا ۵۰ سال نماز می‌خوانی، می‌گویی: «أَعُوذُ بِاللَّهِ مِنَ الشَّیْطَانِ الرَّجِیمِ»؛ یعنی می‌خواهم پیش تو بیایم، این سگ را کنار بکش. سگ که نمی‌رود هیچ، وارد نماز می‌شود! حین نماز نقشه می‌کشد، برای یک مظلوم نقشه می‌کشم. چه شد؟ پس این «أَعُوذُ بِاللَّهِ»ها گلو به بالا بوده، اگر درست پناه ببرید…

آدم خجالت می‌کشد که بگوید یک چوپان بیسواد به تو پناه می‌دهد امّا ربّ العالمین به تو پناه نمی‌دهد؟ جدّی بگو «أَعُوذُ بِاللَّهِ مِنَ الشَّیْطَانِ الرَّجِیمِ»: ای خدا، اجازه نده شیطان مزاحم بشود، او را کنار بکش تا من به درگاه تو بیایم.

رعایت شئون و اصول اسلام

گاهی سؤالاتی می‌پرسند که (نعوذ بالله) مسائل اخلاقی اسلام به مسخره کشیده می‌شود. مثلاً می‌پرسند: برای همسر بد اخلاقم چه دعایی بخوانم؟ من ۶۰ سال مطالعه کردم امّا برای زن بد اخلاق دعا ندیدم! یا مثلاً می‌گویند: شوهر من بد اخلاق است، چه دعایی بخوانم؟ دعا ندارد. بخواه، اگر خدا بخواهد، قلب او را عوض می‌کند. یا می‌پرسند: فرزند من نماز نمی‌خواند، چه دعایی بخوانم؟ همه چیز که دعا ندارد. در جایگاه مورد لزوم دعا داریم امّا خیلی اوقات باید عمل بشود، قدمی برداشته شود. اگر همه‌ی مشکلات با یک دعا درست شود مکتب اخلاق چه معنایی داشت؟ آقا میرزا جواد ملکی چه جایگاهی پیدا می‌کرد؟ ملّا همدانی چه جایگاهی پیدا می‌کرد؟

ذکر و عمل دو بال رسیدن به دفع شیطان

ذکر جایگاه خود را دارد امّا از اعمال هم غافل نباشیم. «وَ المُرادُ بِالأسلحه: الأذکَارُ وَ الأعمَالُ الصَّالِحَه الَّتی یُدفَعُ بِهَا وَ وَسَاوِسُ الشَّیطان» اگر شما عمل صالح انجام بدهید شیطان دور می‌شود. ذکر هم وجود دارد؛ نقل شده است برای دفع وساوس شیطان بگویید: «وَ لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّهَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ». خانمی که نگران است و به او وحی می‌شود که قرار است اتّفاقی رخ دهد، بگوید: «وَ لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّهَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ» برای رفع وساوس این ذکر بسیار مهم است.

سیری در صحیفه سجادیه ۵۵  

استاد فاطمی نیا